SCHIEDAM- Met de zomer in aantocht en het Internationaal Distillers Festival (IDDF) op komst, heeft Schiedam een opvallende maatregel genomen: op de Grote Markt is een zogenaamde smeerpaal geplaatst. Deze paal bevat gratis zonnebrandcrème, bedoeld om voorbijgangers aan te moedigen hun huid te beschermen tegen zonnestraling. De maatregel maakt deel uit van het ‘Zonvenant’, waarmee de gemeente inzet op meer schaduwrijke en zonveilige plekken in de openbare ruimte.
De gedachte achter de zonnebrandpaal is eenvoudig: op drukke plekken zoals festivals of pleinen wordt vaak vergeten om zonnebrandcrème mee te nemen of te gebruiken. Door het beschikbaar te maken op locatie, hoopt de gemeente het gebruik te bevorderen.
Tegelijkertijd zwelt de discussie over zonnebrandproducten aan. Steeds meer artsen en onderzoekers vragen zich af hoe veilig deze middelen zijn – niet alleen voor mensen, maar ook voor het milieu. Stoffen zoals oxybenzone en octinoxaat worden in verband gebracht met verstoringen in de hormoonhuishouding. Andere ingrediënten zouden schadelijk kunnen zijn voor waterdieren en riffen. In sommige gebieden, zoals Hawaï, zijn bepaalde crèmes daarom al verboden.
Ook bij fysische zonnebrandmiddelen, die werken met zinkoxide of titaniumdioxide, bestaan er zorgen. Fabrikanten gebruiken hier vaak nanodeeltjes, waarvan de werking en mogelijke risico’s nog volop worden onderzocht.
Daar blijft het niet bij. Sommige critici plaatsen vraagtekens bij de manier waarop zonnebrand gepromoot wordt. Volgens hen is er sprake van een verschuiving: campagnes die zogenaamd gericht zijn op gezondheid, worden deels mogelijk gemaakt of beïnvloed door commerciële partijen. Denk aan fabrikanten die samenwerken met influencers of via media-aandacht hun producten onder de aandacht brengen.
Daarnaast wordt er gewaarschuwd voor een te eenzijdige benadering. ‘De zon is niet alleen een risico, maar ook een bron van gezondheid’, zeggen tegenstanders van de campagnes. Zonlicht zorgt voor de aanmaak van vitamine D. Te weinig blootstelling zou kunnen leiden tot tekorten, wat negatieve gevolgen kan hebben voor het humeur, de weerstand en de botgezondheid. Volgens deze groep is het risico op huidkanker vooral aanwezig bij langdurige, onbeschermde blootstelling of bij mensen met een zeer lichte huid. Ze pleiten voor maatwerk in voorlichting en meer aandacht voor andere vormen van bescherming: zoals kleding, petten, schaduw opzoeken en de zon mijden tijdens de warmste uren van de dag.
