ROTTERDAM– De evaluatie van het burgerberaad Klimaat heeft de Rotterdamse gemeenteraad op scherp gezet. Het blijkt dat de Klimaatcoalitie invloed heeft uitgeoefend op deelnemers, wat vragen oproept over de onafhankelijkheid en het democratische proces, wat al de nodige twijfels heeft opgeroepen.
De Klimaatcoalitie onderhoudt nauwe banden met internationale initiatieven zoals Agenda 2030 van het World Economic Forum. Volgens critici hebben deze organisaties een uitgesproken ideologisch profiel en streven zij doelstellingen na waarvoor geen breed maatschappelijk draagvlak bestaat. Hun betrokkenheid bij burgerberaden leidt volgens tegenstanders tot eenzijdige beïnvloeding: bepaalde beleidsrichtingen krijgen nadrukkelijk de voorkeur, terwijl afwijkende of kritische geluiden nauwelijks worden gehoord.
Het burgerberaad zelf ligt al sinds de oprichting onder vuur. Critici beschouwen het als een instrument waarmee actiegroepen indirect het beleid sturen, zonder dat daar directe democratische controle tegenover staat. Zij wijzen erop dat de selectie van deelnemers niet neutraal verloopt: mensen met een duidelijke affiniteit met het gewenste beleid lijken eerder te worden uitgenodigd. Daardoor is het beraad geen afspiegeling van de samenleving en ontbreekt het aan echte verschillen van meningen. De uitkomsten zijn volgens sceptici al bij voorbaat gestuurd richting gewenste beleidskeuzes.
Op initiatief van de VVD heeft de gemeenteraad het stadsbestuur nu opgedragen om te onderzoeken hoe toekomstige burgerberaden beschermd kunnen worden tegen politieke en ideologische beïnvloeding. Dit onderzoek moet helder maken of aanvullende maatregelen nodig zijn om de integriteit en onafhankelijkheid van het proces teverzekeren.
Buiten de gemeenteraad klinkt steeds vaker een fundamentelere kritiek. Meer stemmen pleiten ervoor om het instrument van het burgerberaad volledig af te schaffen. In plaats daarvan zouden belangrijke maatschappelijke vraagstukken – zoals klimaatbeleid – beter rechtstreeks aan de bevolking kunnen worden voorgelegd via referenda. De oproep daartoe groeit, mede omdat een breed maatschappelijk draagvlak voor ingrijpende klimaatmaatregelen ontbreekt.
